Çocuklarımızın sağlıklı gelişiminde vazgeçilmez bir öğe olan aşılama maalesef ülkemizde halen tam olarak uygulanamamaktadır. Gelişmiş ülkelere baktığımızda tam, iyi ve genel bir aşılamayla birçok hastalığın önüne geçilmiş ve hatta bazı hastalıklar eradike edilmiştir. Aşılama devletimizin evlatlarına karşı bir sorumluluğudur. Bu sorumluluğu da elinden geldiğince sağlamaktadır. Ailelere düşen görev de bu imkanlardan olabildiğince yararlanmak, bu sayede çocuklarımızın geleceğini daha sağlıklı hale getirmektir. Aşağıda ülkemizde herkese yapılan aşılar ve ne zaman yapıldıkları belirtilmektedir:
BCG (Bacillus Calmette Guerrin) : Aşı daha çok miliyer tüberküloz (verem) ve menejit gibi ağır komplikasyonların gelişmesini önler. Ülkemiz için halen vazgeçilmez aşılardandır. 2. ayda Yapılır. Canlı bakteriyel bir aşıdır. Intradermal yapılır. 3. ayın sonunda skar (yara) bırakır. En önemli aşı komplikasyonu (yan etkisi) aşının yanlış teknikle yapılmasına bağlı olarak deri altı apseleri ve lenfadenitlerdir. Doğumsal ve edinsel bağışıklık yetmezliklerinde, gebelik, cilt enfeksiyonları, yanıklar ve AIDS hastası oalnlarda yapılmamalıdır.
DBT (Difteri, Boğmaca, Tetanoz): 2, 3, 4. aylarda ve 16-24 aylar arasında olmak üzere 4 doz yapılır. Bağışıklama oranı oldukça yüksektir (yüzde 98 lere varan). İntamuskuler yapılır. Difteri ve tetanoz enfeksiyonu geçirip iyileşenlerde iyileşme döneminde aşılama yapılmalıdır. Bakteriyolojik açıdan boğmaca geçirdiği kanıtlanan çocuklara boğmaca aşısı yapılmasına gerek yoktur.
Aşıdan sonra eritem, endürasyon, ağrı gibi lokal reaksiyonlar; ateş, uyku hali, iştahsızlık, kusma gibi hafif sistemik reaksiyonlara sık rastlanır. Bu konuda anneler bilgilendirilmelidir.
Günümüzde DBT aşısı için yalnızca iki kontendikasyon vardır. Bunlar önceki DBT aşısından sonra anafilaktik reaksiyon (en basit karşılığıyla o aşıya allerjisi olma diyebiliriz) ve aşı sonrası ilk 7 gün içinde ortaya çıkan ansefalopati görülmesidir.
6-7 yaşından büyük çocuklara normal boğmaca aşısı uygulanmaz!! Ansefalopati ve memenjit gelişmi riski vardır. Bunun için 7 yaşından büyük çocuklara asellüler boğmaca aşısı yapılır.
OPV (Oral Polio Aşısı): 2, 3, 4. aylarda, 16-24. aylar arasında ve ilköğretim 1. sınıfta yapılır. Aşı çocuk felcini önleyicidir. Calı viral bir aşıdır. Ağızdan damla ile yapılır. Aşının en önemli kopmlikasyonu çok nadir de görülse paralitik hastalıktır. Bunu önlemek ve daha güçlü bir bağışıklanma sağlamak için inaktif poliomyelit aşısı (eIPV) kullanılmaya başlanmıştır. Bu aşı ülkemizde de DBT ve Hemophilus Influenza B aşısı ile kombine olarak piyasada bulunmaktadır (5 li karma aşı). Ancak devlet bu aşının masrafını karşılamamaktadır.
Aşı her canlı aşıda olduğu gibi immun yetmezlikli (bağışıklanma yetersizliği), AIDS li çocuklara ve gebelere yapılmamalıdır. 18 yaş üstündeki erişkinlere de OPV yapılmamalıdır. Bunun yerine yukarda söz ettiğim eIPV uygulanmalıdır. IPV subcutan yapılır.
dT (Erişkin Tip Difteri Tetanoz): İlköğretim 1. sınıf ve 8. sınıfta yapılır.
Hepatit B: Çocuk doğduğu gün, 1. ayda ve 6. ayda yapılır. Çok önemli bir aşılamadır. Ülkemizde karaciğerin ileriki dönem hastalıklarının (fulminan hepatit, siroz, Hepatosellüler kanser) en önemli nedenidir. Aşının çok yüksek oranda koruyuculuğu vardır. Bu nedenle karaciğer transplantasyonuna kadar götüren bu hastalıklardan korunmak mümkündür. Bu da çocuklarımızın sağlığı, ailelerin manevi-maddi durumu ve ülkemiz ekonomisi için çok önemlidir. Doğduktan sonra aşılanması yapılmamış çocuklara ilköğretim 8. sınıfta 3 doz şeklinde yapılabilir (aynı süreyle). Aşı ıntramuskuler yapılır.
Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak (KKK veya MMR): 12. ayda, ilköğretim 1. sınıfta yapılır. İlköğretim 8. sınıfta ise yalnızca kızamıkçık (rubella) aşısı uygulanır. Canlı bir aşıdır, subcutan uygulanır. Yumurta ve Neomisin adlı antibiyotiğe allerjisi olan çocuklara yapılmamalıdır. *HIV ile enfekte çocuklara yapılabilir. Aşının koruyuculuğu oldukça yüksektir.
HİB (Hemophilus İnfluenza B): 2, 3, 4, ve 12. ayda uygulanır. Baktenin en patojen suşu olan B grubuna yöneliktir. Bakteri birçok sistemde birçok önemli hastalığın patojenlerinden biridir (Otitis media, sinüzit, pnömoni, menenjit...). Intramuskuler yapılır.
Aşağıda verdiğim aşılar ise devletin karşılamadığı ailelerin tercihen yaptırabilecekleri aşılardır (aileler bu aşılara ilişkin hekimlerinden bilgi istemelidir):
Pnömokok (Konjuge): 2, 3, 4 ve 12. ayda yapılır.
Varisella (Su Çiçeği): 12. ayda yapılır. (subcutan uygulanır)
Hepatit A: Çocuk 1 yaşında ve 2 yaşındayken uygulanır. Önemli aşılardan biridir.
IPV: 2, 3, 4, 12. ay ve 16-24. aylar arasında yapılır.
Rota Virüs: 1 valan --> 2, 3. ayda
5 valan --> 2, 3, 4. ayda
HPV: İlköğretim 8 de üç doz olarak yapılır.
Aşılarla ilgili bazı pratik bilgiler:
* Yarıda kalmış aşılama şemasına baştan başlanmaz, kaldığı yerden devam edilir.
* Teorik olarak 2 canlı aşı aynı anda yapılmamışsa aralarında en az 30 gün olmalıdır. Bu kural OPV ve kızamık için geçerli değildir.
* Daha önce Ig tedavisi yapılmışsa 3 ay sonra canlı viral aşı yapılmalıdır.
* Aşılama durumu bilinmeyenler daha önce aşılanmamış kabul edilirler.
* Prematüre bebeklere de term bebekler gibi aşılama yapılır.
* MMR, sarı humma ve influenza gibi tavuk embriyo kültüründe hazırlanan aşılar yapılmaz.
* Asplenik (dalağı alınmış, doğuştan dalağı gelişmemiş) çocuklara 2 yaşı üzerinde pnömokok, meningokok ve HİB aşıları yapılmalıdır.
* Kısa süreli (14 günden az) ve düşük doz steroid tedavisi alanlarda canlı viral aşılar yapılabilir. Ancak yüksek doz steroid tedavisi alanlarda yapılmaz.
* Kemoterapinin tamamlanmasından en az 3 ay geçmiş olan remisyondaki lösemili hastalara canlı viral aşılar yapılabilir.
* HIV enfeksiyonu olanlarda yararları daha fazla olduğu için BCG ve kızamık aşısı yapılabilir.
Ailelere ve benim gibi tıp fakültesinde okuyan arkadaşlara biraz yardımcı olabilirsem ne mutlu bana. Çocuklarımızın aşılarını lütfen ihmal etmeyelim onlar bizim geleceğimiz!!!
Başka sormak istediğiniz bir nokta veya eklemek istediğiniz bir şey olursa lütfen cevap yazınız...
Mesaj Sayısı
Rep Puanı
Aktiflik Puanı
Kayıt Tarihi
Cinsiyet
Konu: Önerilen Rutin Aşılama Programı 
