İlişkilerin Dört Ana Düşmanı

İlişkilerin Dört Ana Düşmanı

Sevimli bir çift 15 dakika sürecek bir
araştırma için Washington Üniversitesi’nde Gottman psikoloji
laboratuarına geliyor.
Sevgi dolu bu çift laboratuara alınıyor ve evdeki sıradan bir sorun
hakkında konuşmaları isteniyor. Çift çöp sorunlarını seçiyor. Evdeki
çöplerin dışarıya atılması ile ilgili 15 dakika tartışıyor.
Bu sırada bütün konuşmalar kaydediliyor. 15 dakika sonunda
araştırmacılar, çifte teşekkür ediyor. Çiftler mutlu bir şekilde
ayrılıyor.
Araştırmacılar, videoyu analiz ediyor ve bu çiftin 5 yıl içinde
ayrılacağını iddia ediyor.
Beklenen oluyor ve çift üç yıl içerisinde ayrılıyor.

% 90 DOĞRULUK
Elimde 20 yıl boyunca aynı araştırmayı 3000’den fazla çift üzerinde
yapan Prof. Gottman’ın “Evlilikler neden biter ya da devam eder” adlı
kitabı var.
Sadece 15 dakikalık videoları analiz ederek, bir çiftin ayrılıp
ayrılmayacağını % 90 doğruluk ile tahmin edebiliyor.
Hatta daha sonra sadece 3 dakikalık video kayıtlarından tahmin yapmaya
başlıyor ve tahminleri %87 doğru çıkıyor. Peki, bunu nasıl yapıyor?

OLUMLU VE OLUMSUZ İFADELER
3 dakikalık her videoyu saniye saniye analiz edip, eşler tarafından
sözlü ve beden dili ile ifade edilen olumlu ve olumsuz duyguları
sayıyor.
Olumlu duyguların oranı, olumsuz duygularının oranına 5’e 1 ise, çiftler
ayrılmıyor. Olumsuz duyguların oranı artıkça ayrılma ihtimalleri de
artıyor. Ama bütün olumsuz ifadeler aynı derecede olumsuz etki
yaratmıyor. Belirlediği 4 ana olumsuz duygu varsa, boşanma ihtimali çok
daha fazla oluyor. Nedir bu dört ana duygu?

AŞAĞILAMA
En büyük negatif duygu aşağılanma. Eğer ilişkide aşağılama varsa,
ilişkiyi kurtarmak neredeyse imkansız. Saygı olmayınca, ilişkinin temeli
çok zayıf kalıyor.
Aşağılama kişinin direk kimliğine ve var oluşuna zarar veriyor. Verilen
mesaj açık: sen sadece ilişkimizde kötü değilsin, sen tek başına
kötüsün. Bu durumda çiftler ayrılsa bile, kişinin özgüvenine verilen
zarar yıllarca etkisini sürdürüyor.

ELEŞTİRİ
Eleştiri, sürekli hata bulma ve yargılama davranışı. Davranışlarından
ziyade, kişinin karakteri ve kişiliğini eleştirme.
Kişi kendisinde bir sorun olduğunu düşünüyor ve ilişkiden kendini
kurtarmanın yollarını arıyor.
Kendisinin takdir edilmediği ortamlardan uzaklaşıp, takdir edildiği
ortamlara gidiyor. Kendisini işe yaramaz hissediyor.

SÜREKLİ SAVUNMA
Ayrılığı getiren diğer davranış da çiftlerin karşı tarafı anlamaya
çalışmadan, sürekli kendilerini savunması.
Her davranışa bahane bulmak, kendi davranışlarını sürekli
rasyonelleştirmek, karşı taraf fikrini söylediğinde “sen bunu daha çok
yapıyorsun” deyip oku ona çevirmek, karşı tarafı dinlemeden kendi
fikrini söylemek önemli savunma davranışları.
Anlama odaklı değil de savunma odaklı olmak ilişkilerde yapılan en büyük
hata sanırım.

SUSMA
Susma tehlikeli gibi görünmese de en tehlikelilerinden bir tanesi. Bir
taraf endişesini söylediği zaman, kişi karşı tarafı tamamen yok sayıyor
ya da konuyu başka tarafa çeviriyor.
“Karşı tarafa sen değersizsin” mesajını veriyor.

AYRILMA SEBEPLERİ
İşte araştırmacılar sadece bu dört davranışa bakarak bir çiftin ayrılıp
ayrılmayacağına % 90 doğruluk ile karar veriyor.
Araştırmacılar bir de şunu keşfediyor. Olumsuz duyguların fazla olduğu
ilişkilerde çiftler çok daha fazla hastalanıyor.

Şimdi siz ilişkinizi değerlendirin ve
ayrılma(ma) ihtimalinizi hesaplayın. Bakalım ne çıkacak?