Ben Nedir? Nasıl Tedavi Edilir? Ben Hakkında Bilgi

Kiminde tek tüm, kiminde sürüyle, ama herkeste illa ki mevcut benler! Onların öyle kıyıda köşede zararsız göründüklerine bakmayın! Prof Dr. Ertuğrul Aydemir'le benlerimizi konuştuk!

_"Ben" dediğimiz şey tam olarak nedir?
Halk arasında genellikle çok farklı şeylere "ben" deniyor. Bunların arasında gerçek anlamda ben denilen belirtiler, derinin rengini veren melanin maddesini yapan hücrelerden oluşanlar.
_Benler nasıl oluşurlar ve neden vardırlar?
Oluşum sebebi kesin belli değil. Ama esas olarak kişinin kendi yapısı, tamamen kendi genlerindeki özelliklere bağlı. Bir kısmı doğumsal olabiliyor. Sonradan ortaya çıkanlarda özellikle genetik yapıya ek olarak ultraviyolenin, yani güneşin etkisi çok büyük.
_Güneşin benlere etkisi nasıl oluyor?
Güneşi gördükçe hem sayıları artıyor ham da yapıları bozulup, dejenere olabiliyorlar. Güneş etkisi derken, burada özellikle ani ve yüksek dozdaki güneş çok önemli. Özellikle yanık yapacak boyutta, kızarma, soyulma vs. gibi durumlar, deri kanserine dönüşme riski taşıyabiliyorlar.
Benlerin tehlikeli olup olmadıklarını görünüşlerinden anlamamız mümkün mü?
Belli bir ölçüde anlaşılabilir. Bir kere benlerin sayısının çokluğu önemli. Koyu renkteki benler, renk düzensizliği, mesela bir benin içinde birden fazla renk varsa bunlar da tehlikeli. Ayrıca normalde oval ya da yuvarlar olan benlerin sınırları düzensiz, yani dantel gibi girintili çıkıntılıysa bu da riskli bir durum. Benlerin hareketlenmesi de bir o kadar önemli. Normal duran bir ben kısa süre içersinde büyümeye ya da hızla renk değiştirmeye başlarsa, dikkatli olmak gerek. Bunun yanında benlerin büyüklüğü de önemli. Yarım santimden itibaren, kayda değer belli bir risk taşıyorlar. Benlerin bütününe bakarsar ve hepsini birden değerlendirirsek, melanoma (kanser) dönüş riski yüzde bir civarındadır. Yalnız yarım santimden sorna, yavaş yavaş kademeli olarak tehlike artar.
_Melanoma nasıl bir kanser türü?
Benlerden çıkan bir kanser tipi, yalnız deri kanserleri değil, bütün kanser tiplerinin içinde en hızlı ilerleyen ve en çok ölüme neden olan kanserlerdendirb Melonomun yüzde otuzbeşi benler üzerinde çıkıyor, diğerleri sağlam görünen deri üzerinde çıkıyor.
Peki, kanser riskini ortadan kaldırmak için ne yapmalıyız?
Yılda bir gibi belli aralıklarla doktor kontrolüne gidilmelib Özellikle çok sayıda beni olanlar için geçerli bu. Bunun yanında güneşten korunmak çok önemli. Güneş cildi bid tetikleyici faktör. Bir de benlerin korunmasında, zedelenmemelerine dikkat etmek gerekir. Çarpma, vurma, sürtme gibi...
_Et benleri de aynı riski taşıyor mu?
Genelde halkımız kabarık olan benlerin daha tehlikeli olduğunu düşünür. Oysaki aksine, deriden kabarıklaştıkça tehlike azalır.
Bazı insanlarda doğum lekesi gibi büyük benler vardır. Bunlar da risk kapsamına giriyor mu?
Evet. Bazılarında 5 cm, 15 cm gibi büyük benlere rastalayabiliyoruz. Bunlarda ciddi oranlarda, özellikle 20 cm üzerine çıktığı zaman, yüzde onbeşleri bulan melanoma dönüş riski bulunuyor.
_Ben aldırmanın tehlikesi var mı?
Genelde benler çıkarılınca kanser olunduğuna inanılır, ama benin tamamının vücuttan atılmasıyla hiçbir şey olmaz. Benden ve onun tehlikesinden kurtulmanın en sağlıklı yolu budur. Ama ben vücut üzerinde dururken kesilir, koparılır ya da takılıp düşme gibi nedenlerden koparsa, bu tehlikelidir.
_Ben aldırmak basit bir işlem mi?
Evet. Benin çevresine iğneyle lokal anestezi yapılıyor. İşlem yarım saat kadar sürüyor.
_Ben aldırdıktan sonra güneşe rahatlıkla çıkılabilir mi?
Ben aldırsan da aldırmasan da güneşe çıkmamak en iyisi. Ben aldırmak, tehlikeden kurtulunduğu anlamına gelmiyor, çünkü sürekli yenileri çıkabiliyor.


alıntı...

Et Benleri Nedir? Et Benleri Hakkında Bilgi Genetik olarak her yaş gurubunda oluşabilen et benleri özellikle otuzlu yaşlarla beraber kadın erkek her ıki cinstede oluşabilir ve yıllar geçtikçe giderek sayılarını artırır.Çoğu zaman küçük, deri renginde veya kahverengi olup ufak saplarla deriye bağlantılıdır ancak bazen çok daha büyük leblebi veya ceviz ebadında yahut deriye yapışık topluiğne büyüklüğünde oluşumlar şeklinde de karşılaşabiliriz. Sık rastlanan bölgeler gözkapakları, koltukaltı, kasık gibi sürtünme alanları olup bazen de sırt ve göğüs bölgesinde oluşabilirler.



Dokunmakla oldukça yumuşak olan et benleri eğer bir tahriş yada enfeksiyon yoksa ağrı, yanma yapmazlar.bazen kaşımak veya kolyeye, kıyafetlere takılması sonrasında kaşıntı, yanma, hassasiyet, ağrı gelişebilir ve bu durumda önce kızarıklık daha sonrada gangranöz bir yapıya dönüşebilir. Seneler içinde arttığı gibi aynı zamanda kilo alımı ilede sayıları çoğalır.

Et benlerine tıpta acrocordon molluscum pendulum adı verilmekte ve tıbbi olarak tümüyle zararsız oluşumlardır.Bu tür benlerin kansere dönüşme riskleri yoktur. Doğal olarak da hastaya bu yönde artı bır tehlike oluşturmamaktadır. Güneş ışınları, sürtünme, terleme gibi ek faktörlerde oluşum hızlarını artırır.Gebelikteki hormonal etkiler, alınan doğum kontrol hapları, hormonal etkileşimle sayılarının çoğalmasında etkendirler.

Et benlerinin sayısı genellikle birden çoktur ve bir kişide 20-30 adetle sıkça karşılaşılır.Hatta bazen bu sayı yüzlere varabilir.Kaşınması, zedelenmesi hastaları endişelendirebilir.Bu benler estetik olarak da bir sorun oluturur görsel olarak kir veya leke şeklinde gözüktüğünden , hastaları tedirgin eder . Bu tür oluşumlardan hastalarımızı kurtarmak son derece kolay ve kısa bir işlemdir.Genelde elektrokoter sistemiyle yakılma işlemi uygulanır ki buson derece başarılı ve etkili bir yöntemdir.Bu işlemden önce ağrı duyulmaması için kremle veya ince uçlu iğnelerle anestezi uygulanır. Eğer çok saıda et beni varsa geniş alanları krem sürerek 30 dakika gibi bir sürede yeterli uuyuşması sağlanır . İşlem 10-15 dakikada sona erer ve sonrası ağrı hissi gelişmez.Birkaç gün içinde kabuk gelişir ve 3-5 gün içinde düşer ve yerinde iz bırakmaksızın iyileşir.

TRAKYA Üniversitesi Dermatoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Adnan Görgülü, vücudun herhangi bir yerinde çıkan kırmızı ve siyah renkteki et benlerinin koparılmasının kansere yol açabileceğini söyledi. Prof. Dr. Adnan Görgülü, et benlerinin insan vücudunda koparılmadığında herhangi bir zararı ya da yararı olmayan kırmızı, siyah ya da siyaha yakın renkteki et parçaları olduğunu söyleyerek, “Eğer koparılmaya, kesilmeye, kaşınmaya kalkışılırsa koparıldığı yerde yara oluşur. Bu yara kaşındıkça daha da büyür ve oradaki hücreler zarar görür. Bu da kansere yol açabilir'' dedi.
Et benlerin koparıldığı yerde meydana gelen yarayı kapatmak için vücutta hücre artışının meydana geleceğini söyleyen Prof. Dr. Adnan Görgülü, “Bu hücre artışının etkisi ile yara, zamanla kansere dönüşür. Et benleri ya doğuştandır ya da doğduktan itibaren ilk birkaç yıl içerisinde oluşur. Vücutta doğuştan var olan et benlerinin, dokunulmadığı takdirde insan sağlığı için herhangi bir zararı yoktur. Alınmasını gerektirebilecek tek neden ise estetik görünümden şikayetçi olmaktır'' dedi.
Prof. Dr. Adnan Görgülü, 15 yaşından sonra meydana gelen et benlerinin doğuştan beri var olan ya da doğduktan itibaren ilk birkaç yıl içerisinde oluşan et benlerinden farklı bir yapıya sahip olduğunun altını çizerek, sonradan oluşan et benlerinin sadece bir kısmı koparıldığı zaman kansere dönüşme riski taşıdığını da söyledi.

Beni olmayan hemen hemen yok gibidir. Benlerimiz yazın güneşlenirken risk taşıması sebebiyle en büyük kabuzumuzdur. Peki hangi tür benler risk taşır? Ne yapılmalı, nelere dikkat edilmelidir? Sema Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Serpil Özyılmaz ile benler hakkındaki soruları yanıtladı..
Ben nedir?
Benler derinin rengini veren melanin maddesini yapan hücrelerden oluşurlar. Benler sayıları kalıtsal olarak belirlenir, çocuklukta çıkmaya başlar ve ergenlik döneminde renkleri koyulaşıp çapları büyür. Benlerin bir kısmı doğumsal olabilir. Ancak sonradan ortaya çıkanlarda özellikle genetik yapıya ek olarak ultraviyolenin, yani güneşin etkisi çok büyük.

Güneşin benlere etkisi var mı?
Benler güneşi gördükçe hem sayıları artıyor ham da yapıları bozulup, dejenere olabiliyorlar. Özellikle ani ve yüksek dozdaki güneş çok önemli. Yani yanık yapacak boyutta, kızarma, soyulma vs. gibi durumlar, deri kanserine dönüşme riski oluşturur.

Benlerin tehlikeli olup olmadıklarını görünüşlerinden anlamamız mümkün mü?
Belli bir ölçüde anlamak mümkün. Bir kişide çok sayıda ben bulunması, ailesinde özellikle deri kanseri bulunması, açık ten rengi bulunanlar özellikle risk altında. Bir bende değişiklik olması da çok önemli. Benlerin birden bire ortaya çıkması, hızla büyümesi, farklı renk tonları içermesi, sınırlarının düzensizleşmesi, kaşınması ve kanaması durumunda mutlaka bir dermatolog tarafından muayene edilmesi gerekir. Bunun için benleri analiz edip düzenli olarak takip etmek gereklidir. Risk faktörleri bulunan kişilerin her yıl düzenli olarak bir hekim tarafından takip edilmesi gerekir.

Benleri takiplerini nasıl yapıyorsunuz?
Uzun yıllardan beri benlerdeki değişimler dermatoskop yardımıyla takip ediliyordu. Ancak son yıllarda kullanılan dijital dermatoskoplar bu olayı daha kolaylaştırdı. Dermatoskop yardımıyla pigmentli lezyonlar 30 kat büyütülür ve bilgisayar bu benleri bazı kriterler ve matematiksel analizlerle değerlendirir, ben haritalaması yapılır. Dijital dermatoskop bilgisayar ortamında ben haritalamalarının saklanmasına yardım eder. Böylece yeni çıkan benler ve benlerdeki değişiklikler periyodik olarak takip edilir. Periyodik takipler sonucunda riskli değişiklikler erken dönemde tespit edilebilir.

Hastanın benlerinin görüntüsünü tekrar aldığımızda da benler üzerinde herhangi bir değişim olup olmadığını görebiliriz. Dijital dermatoskop çocuk, yaşlı gebe, her yaş grubunda ve herkeste hiçbir zarar vermeden rahatlıkla kullanılabilen bir cihazdır.
Kimler risk altında?
• Kolayca güneşte yanan açık tenli kişiler özellikle deri kanseri için yüksek risk altındadır.
• Fazlaca deri lekeleri ve benleri olması
• Ailede deri kanseri görülmüş olması veya güneşte derinin su toplaması
• Aşırı güneşlenme ve açık havada fazla kalmak

Peki, kanser riskini ortadan kaldırmak için ne yapmalıyız?
Yılda bir gibi belli aralıklarla doktor kontrolüne gidilmeli. Özellikle çok sayıda beni olanlar için geçerli bu. Bunun yanında güneşten korunmak çok önemli. Güneş dışında bir de benlerin çarpma, vurma, sürtme koparma gibi tahrişlerden ve zedelemelerden kaçınmak gerekir.

Ben aldırmanın tehlikesi var mı?
Genelde benler çıkarılınca kanser olunduğuna inanılır, ama benin tamamının vücuttan atılmasıyla hiçbir şey olmaz. Benden ve onun tehlikesinden kurtulmanın en sağlıklı yolu budur. Ama ben vücut üzerinde dururken kesilir, koparılır ya da takılıp düşme gibi nedenlerden koparsa, bu tehlikelidir.

Ben aldırmak basit bir işlem mi?
Evet. Benin çevresine iğneyle lokal anestezi yapılır. İşlem yarım saat kadar sürer.

Şekilleri düzensiz olan, renk değiştiren, sınırları düzenli olmayan benleriniz varsa ihmal etmeyin, bir dermatoloji uzmanına görünün.

Özellikle yaz aylarına gelince aklımıza bir soru takılıyor. "Acaba vücudumdaki benler tehlikeli mi?" Benlerin bazıları doğuştan olabildiği gibi bazıları da sonradan oluşabilir. Kahverengi, siyah ya da deri renginde olabilen benler genellikle bir tehlike oluşturmazken; bazıları kanser riski taşıyabiliyor.

Acıbadem Hastanesi Deri Hastalıkları Uzmanı Dr. Sadiye Kuş; Her ben tehlikeli değildir. Ancak şekil ve yapı itibariyle simetrik ve yuvarlak bir görünüm yerine düzensiz, asimetrik görünüm taşıyan, sınırları düzenli olmayan, farklı renkler içeren benler risk oluşturuyor'' diyor. Bunun dışında kişinin diğer benlerinden daha farklı olduğunu düşündüğü, ani değişim gösteren, hızla büyüyen ya da yukarıda sayılanlara uysun ya da uymasın görünüşünden endişe duyduğu benleri mutlaka bir dermatoloji uzmanına baş vurması gerekiyor.

Benler nasıl incelenir?
Benlerin incelenmesinde muayenenin yanı sıra benin 10 kat büyütülerek içindeki yapıların görünmesini sağlayan 'dermatoskop' adı verilen bir el aletinden de yararlanılıyor. Benlerdeki bazı anormallikler çıplak gözle saptanabilecek duruma gelmeden önce de dermatoskop ile daha erken dönemde saptanabiliyor. Dr. Kuş, "Çıplak göz ve dermatoskopla yapılan muayenede melanom (kanser) şüphesi uyandıran bir ben varsa bunun kesin tanısı benin çıkartılıp patolojik incelemeye gönderilmesiyle sağlanmaktadır. Ancak her benin cerrahi olarak çıkarılıp patolojik incelemeye gönderilmesi gerekmemektedir. Dermatoloji uzmanı tarafından çıkarılmayı gerektirecek kriterlere sahip olmayıp ancak yine de izlenmesine karar verilen benler için hasta periyodik kontrollere çağrılır." diyor.