Egzema Nedir? Nasıl Tedavi Edilir? Egzema Hakkında Bilgi

Tedavi gerektiren cilt lezyonlarından yarısından fazlası bu grupta
bulunur. Egzema ve dermatit terimleri birbiri yerine kullanılabilse de bazı doktorlar olayın nedeni biliniyorsa dermatit, bilinmiyorsa egzema deyimini kullanırlar. Egzema derinin iltihabı (enflamasyonu) anlamına gelir. Genellikle kaşıntılıdır, belirgin derecede enflamasyon ve vesikül oluşumu görülebilir. Bu görüntü, egzema kelimesinin türediği ''kaynamak'' anlamındaki Yunanca sözcüğe son derece uygundur.


Başlıca Nedenleri

Temasa Bağlı veya Dış Kaynaklı
İritan Kontakt Dermatit

En çok rastlanan egzema türüdür. Ev kadınlarında, çamaşır ve bulaşıkla uğraşanlarda, sabunun , deterjanların ve diğer kimyasal maddelerin aşırı kullanımıyla ortaya çıkar.


Allerjik Kontakt Dermatit
Bitkiler, meyve ve sebzeler, kozmetikler gibi irritan olsun , olmasın bazı maddelere karşı allerjik yolla oluşan egzemadır. Buna sebep olan madde kesin olarak bilinmiyorsa, test uygulanarak kesin karara varılabilinir.

İç Kaynaklı


Atopik Egzema

Genellikle saman nezlesi, astım gibi allerjik hastalıklar bulunan kişilerde ortaya çıkar. Başlıca diz ve dirseklerin yüzlerini, yüzü ve boynu tutar. Gövdeye de yerleşebilir.


Seboreik Egzema

Saçlı deride aşırı kepeklenme, kaşıntı ve yağlanma , yer yer sulantı ve pullanmayla seyreden bir hastalıktır.


Liken Simpleks (Nörodermatitis)

Asabi kimselerde ense,sırt, bilekler veya herhangi bir bölgede, net sınırlı, zeminden kabarık, kuru, kaşıntılı ve kırmızı-kahverengi alanlardan oluşan plaklar şeklinde görülür.


El-Ayak veya Avuç İçi Egzeması

Çok sık görülür. Bunun nedeni ellerde mekanik ve kimyasal travmalarla karşı karşıya kalınması, ayaklarda ise ayakkabı içerisindeki nemli ve sıcak ortamdır. Simetrik, şiddetli kaşıntılı ve iltihaplı bir tablo çizer.

Farklı alerjik etkilerden dolayı ,cildin çeşitli bölümlerinde ortaya çıkan bir deri hastalığıdır. Kabuklanma, pullanma, kızarıklık, kaşıntı gibi belirtileri vardır.

Bu deri hastalığı 4 evreden oluşmaktadır.

Kızarıklık Evresi: İlk belirtiler kaşıntı olarak kendisini gösterir,daha sonra ödemli kızarıklıklar oluşur.

Vezikül Evresi: Ciltteki kızarık alanlarda veziküller oluşur ve daha sonra bu veziküller birleşip lezyon oluştururlar.

Sulanma ve Kabuklanma Evresi: Veziküller patlayıp içlerindeki su boşalınca, deri kurur ve cilt yüzeyinde sarımsı kabuklar oluşur. Bu kabuklara elle müdahale edilmemesinde fayda vardır çünkü zamanla düşerler.

Kepeklenme Evresi: Kabuklar döküldükten sonra pembemsi bir deri ortaya çıkar. Bu bölümde bir süre kepeklenme görülebilir. Sonunda egzama iz bırakmadan kaybolur.

Egzamanın Kontakt Dermatit (Temas Egzaması) ve Atopik Egzama olmak üzere çeşitleri vardır.

Temas Egzaması: Cildin duyarlı olduğu maddeyle temasa geçmesi sonucunda ortaya çıkar. Deriden içeriye sızan madde proteinlerle birleşip alerjik bir yapı kazanır. Cilt bu yabancı maddeyle savaşabilmek için antikorlar üretir ve sonuçta yukarıda 4 oluşum evresinden söz ettiğimiz şekilde egzama ortaya çıkar. Metal takılar, deterjanlar, çoraplar, sentetik giysiler temas egzamasına zemin hazırlayabilirler.

Atopik Egzama: Bu egzama çeşidi tamamen genetik kökenlidir. Bu tür egzamanın oluşumunda genetikle beraber, ter, ısı değişimleri, rutubet, stres, polen, yiyecek alerjileri de etkili olmaktadırlar. Bu gibi durumlarda hastanın alerji yapıcı etkenlerden uzak durması gerekmektedir. Ayrıca aşıyla da bağışıklık kazanılabilir.

A. ATOPİK DERMATİT ( EGZEMA ) NEDİR ?

Kronik, tekrarlayan, pembe renkli, yüzeyi pütürlü olan kaşıntılı döküntülerdir. Aktif lezyonlar tüm vücütta
yaygın veya bir bölgede sınırlı olabilir. Bunlar pembe renkli, sulantılı, kaşıntılı lezyonlar şeklinde olabilir.
Aşırı kaşınma sonucu enfekte olabilirler. Lezyonların sürekli olarak nüks ettiği veya iyileşmediği
dönemlerde cilt kalınlaşması, çizgilenmesi, soyulmalar ve renk koyulaşması olabilir. Hastalığın
başlangıç yaşına göre lezyonların vücüttaki dağılımı farklılık gösterir.

1. İnfantil ( bebeklik dönemi ) Atopik Dermatit:

2 ay-2 yaş arası çocuklarda görülür. Lezyonlar özellikle yüzde ( sıklıkla yanaklarda ), saçlı deride,
boyunda, sırtta, diz ve dirsek bölgelerinde oluşur. Bu dönemde başlayan hastalık 3 yaşında
iyileşebilir veya ileri çocukluk yaşlarında da devam edebilir.

2. Çocukluk Çağı Atopik Dermatiti:

2-12 yaşlar arasında görülür. Cilt lezyonları sıklıkla dirsek önü, diz arkası, boyun, el bileği ve ayak
bileğinde görülür. Lezyoların olduğu cilt bölgelerinde kuruluk, çizgilenme, sulanma ve kaşıntı vardır.

3. Erişkin Dönemi Atopik Dermatiti:

Çocukluk çağı atopik dermatitinin devam etmesi veya ilk kez 12-20 yaşlar arasında başlayan cilt
hastalığı şeklinde ortaya çıkabilir. Cilt lezyonları sıklıkla dirsek önü ve diz arkasında bulunur. Bazen
ellerde de olabilir. Genellikle ciltte çizgilenme, kalınlaşma ve rengin kahverengileşmesine neden olur.
Bazen göz çevresi ve ağız çevresinde kuruluk ve cildin dökülmesi eşlik edebilir. Genellikle kronik
seyirlidir.
Atopik Dermatite Eşlik Edebilen Bulgular:
· El ve ayak tabanı çizgilerinin belirginleşmesi
· Göz altında koyu gölgeler
· Yanak, sırt, kol ve bacakta sınırları belirgin soluk renkli bölgeler
· Atopik dermatiti olan bebekler ileriki yıllarda astım veya allerjik rinit olabilirler

Atopik Dermatit ( Egzema ) Nasıl Tedavi Edilir?

1.Koruyucu Önlemler:

Bu hastaların ciltleri aşırı kurudur. Cilt kuruluğu belirtilerin alevlenmesine neden olur. Bu nedenle
cildin sürekli olarak nemlendirilmesi son derece önemlidir. Ayrıca bu kişiler normal sabun
kullanmamalıdır. Kremli sabunların kullanılması önerilir. Terleme şikayetleri arttırdığından, özellikle
sıcak havalarda dikkat edilmesi önerilir. Tetkiklerde belirtilere sebep olan herhangi bir allerjen (
inek sütü, yumurta, ev tozu akarı gibi ) saptanırsa, bu allejenden kaçınmak için doktorun önerdiği
önlemler mutlaka alınmalıdır.

2.İlaç Tedavisi:

1.Kaşıntı önleyiciler ( antihistaminikler-şurup, tablet )

Bu hastaların en önemli şikayeti kaşıntıdır. Bu şikayetlerin ortadan kalkması için doktorunuzun
önerdiği ilacı şikayetlerin alevlendiği dönemlerde kullanmak gerekir.

2.Lokal Kortikosteroidler ( merhem, krem )

Cilt lezyonlarının aktif olduğu dönemlerde lezyon üzerine haricen ince bir tabaka halinde doktorunuzun önerdiği kullanma süresi dikkate alınarak uygulanır. Bu ilaçlar doktorun önerdiği nemlendirici ile cilt
nemlendirildikten sonra uygulanmalıdır.

Egzama

Mayasıl diye bilinen egzama, derinin sulanması ile meydana gelen bir iltihaptır. Tıp dilinde; Erythema pernio denir. Kaşıntı ve kızartı ile ortaya çıkar. nedeni; ruhsal olabileceği gibi alerjik tepkiler veya deriyi tahriş eden maddeler de olabilir. Bazı kimselerde de ırsidir. Vücudun hemen hemen her yerinde görülebilir ve bulundukları yere göre isimlendirilirler. Tedavinin ilk prensibi; üzülmemek ve egzamalı yerleri kaşımamaktır. Ayrıca, su ve sabunlu sudan olduğu kadar uzak kalmak da gerekir. Su yerine permanganatlı su ve rivanollu su kullanılır. Perhiz yapılır. Acılı, baharatlı ve yağlı yenmez.

Rahim Egzaması
Rahimden gelen cerahatli akıntının neden olduğu bir çeşit egzamadır. Rahimde veya vajina çevresinde kızarma ve şişlikler görülür. Bu şişlikler bir süre sonra su toplayıp, kabuklanır. Kaşıntı, zonklama ve yanma hissedilir.

Anus kaşıntısı
Anus (şerç); yani sindirim kanalının doğrubağırsak denilen son kısmındaki çıkış deliği veya çevresinde (oturak yerinde) görülen kaşıntıların nedeni çeşitlidir. Bunlar arasında; kılkurtları, sümüksü akıntı, basur, çatlak, ishal veya kabızlık, egzama (mayasıl), sinir bozukluğu veya yeteri kadar temizliğe dikkat edilmemesi sayılabilir.

Kaşıntı
Vücudun herhangi bir yerinde hissedilen ve böcek dolaşıyormuş hissi, hafif yanma ve batma gibi rahatsızlıklarla ortaya çıkan kaşıntıya, tıp dilinde pruritus veya kaşeski denir. Kaşıntıyı doğuran nedenler çok çeşitlidir. Bunlar şöyle sıralanabilir: - Sabun, çamaşır tozları ve bazı boyaların neden olduğu kaşıntılar - Yün veya naylon iyeceklerin neden olduğu kaşıntılar - Bazı kimyasal maddelerin neden olduğu kaşıntılar - İstiridye, yumurta, süt, çilek, soğan gibi bazı besinlerin neden olduğu kaşıntılar - Bazı ilaçların neden olduğu kaşıntılar - Şeker, karaciğer, böbrek hastalıkları veya löseminin neden olduğu kaşıntılar - Kurdeşen, egzama, su çiçeği, kızamık, kızıl, kızamıkçık veya deri iltihabının neden olduğu kaşıntılar - Mantarın neden olduğu kaşıntılar - Kıl kurdunun neden olduğu kaşıntılar - İshal veya kabızlığın neden olduğu kaşıntılar - Sinirlilik ve ruhi sıkıntıların neden olduğu kaşıntılar Tedavinin ilk şartı, kaşıntıyı doğuran sebebi bulmaktır. Bu arada mümkün olduğu kadar kaşımamaya gayret edilir.

Seboreik Dermatit (Seboreik Egzema)


Saçlı deride sarı renkli kabuklar



Yüzde seboreik dermatit




Seboreik Dermatit nedir?
Seboreik dermatit kolaylıkla tedavi edilen yaygın bir hastalıktır. Bu hastalıkta saçlı deri, kaş, göz kapakları, kulak ve göğüs ortasında kırmızı pullu kaşıntılı bir döküntü gelişir. Ayrıca göbek deliği, kalçalar, koltuk altları, göğüs altları ve kasıklar gibi deri kıvrımları da tutulabilir.

Kepeklenme, yağlanma ve seboreik dermatit aynı hastalık mıdır?
Kepeklenme, saçlı deride kırmızılık oluşmadan gelişen bir durumdur. Sebore ise derinin aşırı yağ salgılamasıdır, özellikle saçlı deri ve yüzde görülür, kepeklenme ve kızarıklık yoktur. Seboresi olan hastalarda seboreik dermatit gelişebilir. Seboreik dermatitte ise kızarıklık ve pullanma vardır.

Kimlerde seboreik dermatit görülür?
Bu hastalık 3 yaş grubunda sık görülür: bebekler(konak), orta yaş ve yaşlılarda. Bazı bebeklerde seboreik dermatit sadece bez bölgesinde görülür ve başka hastalık tabloları ile karışır. Seboreik dermatit diğer yaş gruplarında meydana geldiğinde iyileşip tekrar etme özelliği gösterebilir. Seboreik dermatit yağlı cilde sahip kişilerde sıktır ve akne ve sedef hastalığı ile birlikte görülebilir. Mantar benzeri bir organizmanın seboreik dermatite yol açtığı düşünülmektedir.

Saçlı deride sarı renkli kabuklar

Yüzde seboreik dermatit


Seboreik dermatit diğer hastalıklarla birlikte görülebilir mi?
Seboreik Dermatit bir sinir sistemi rahatsızlığı olan Parkinson hastalığı ile birlikte görülebilir. Hastanede yatan kişilerde ve bağışıklık sisteminde yetmezlik olanlarda da görülebilir.

Hastalık ne kadar devam eder?
Seboreik dermatit kendiliğinden iyileşip tekrar edebilir, fakat düzenli tedavi ile bu durum kolaylıkla iyileşir.

Hastalıktan korunulabilir mi ve hastalık tedavi edilebilir mi?
Seboreik dermatitten koruyan veya tamamı ile hastalığı iyileştiren bir tedavi yoktur. Fakat hastalık tedavi ile kontrol altına alınabilir.

Laboratuar testleri hastalığın tanısında rol alır mı?
Hastalığın tanısı için herhangi bir kan, idrar veya allerji testine ihtiyaç yoktur. Nadir durumlarda seboreik dermatit tedaviye cevap vermediği zaman biyopsi alınır, başka hastalıkların varlığını saptamak için kan tahlilleri yapılabilir.

Bu durum nasıl tedavi edilir?
Bebeklerde uygun şampuanlarla nazikçe şampuanlamak konağı tedavi etmek için faydalıdır. Hafif kortizon içeren krem veya losyonlar, ketakanazol veya ciclopiroks adlı mantar ilaçlarını içeren kremler kullanılabilir. Erişkin hastalar medikal şampuanlar ve daha güçlü kortizonlu kremlerle tedavi edilir. Katran, zink piritione, selenyum sülfit, ketakanazol ve/veya salisilik asit içeren şampuanlar ve kremler kullanılabilir. Güçlü ilaçların yoğun kullanımı yan etkilere yol açabildiğinden doktorların tavsiyelerine uyulmalıdır.

Alıntı